ซิฟิลิส เป็นอีกโรคหนึ่งที่ร้ายแรงและมีคนเป็นโรคนี้จำนวนมาก เพราะคนส่วนใหญ่จะไม่ค่อยระมัดระวังในการมีเพศสัมพันธ์ เช่น การเปลี่ยนคู่นอนบ่อย การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน ทำให้หลายคนเกิดข้อสงสัย และมีคำถามมากมายเกี่ยวกับโรคซิฟิลิส
ถาม : ซิฟิลิสเกิดจากอะไร ?
ตอบ : ซิฟิลิส (Syphilis) เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียเชื้อแบคทีเรียเทรโพนีมา พัลลิดัม (Treponema pallidum) เชื้อโรคเหล่านี้สามารถเข้าสู่ร่างกายทางบาดแผล เยื่อบุต่างๆ และ ทางผิวหนังตามส่วนต่างๆ ของร่างกายได้อีกด้วย
ถาม : ซิฟิลิสอาการเป็นอย่างไร ?
ตอบ : อาการของซิฟิลิสอาจจะเริ่มจากการที่มีผื่นขึ้น มีแผลที่แข็ง เช่น ริมฝีปาก อวัยวะเพศ โดยส่วนใหญ่มักจะเป็นแค่เพียงแผลใหญ่แผลเดียว เมื่อเริ่มมีอาการแล้วอยู่ๆ อาการเหล่านี้ก็หายไป แต่อย่าพึ่งวางใจ เพราะอาจจะอยู่ในช่วงระยะอาการแฝง คุณควรรีบไปพบแพทย์ทันทีที่รู้อาการ เพื่อทำการรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ
ถาม : ซิฟิลิสมีกี่ระยะ ?
ตอบ : ซิฟิลิสแบ่งออกเป็น 4 ระยะ คือ
- ซิฟิลิส ระยะแรก อาการเด่นคือเป็นแผลริมแข็ง ซึ่งมักพบหรือซ่อนอยู่ที่อวัยวะเพศชาย อัณฑะ ทวารหนัก ช่องคลอด ริมฝีปาก และมักเป็นเพียงแผลเดียว มีขอบนูนแข็ง แต่ไม่เจ็บ ไม่ปวด เกิดหลังมีเพศสัมพันธ์หรือได้รับเชื้อมาประมาณ 10-90 วัน หลังจากนั้นแผลสามารถหายได้เองภายใน 1-5 สัปดาห์ แม้ไม่ได้รักษา
- ซิฟิลิส ระยะสอง เมื่อแผลหายแล้ว คือหลังจากระยะแรกประมาณ 6 สัปดาห์ จะเริ่มมีผื่นขึ้นตามฝ่ามือ ฝ่าเท้า ลำตัว อาจกระจายไปทั่วร่างกาย เรียกว่า ระยะออกดอก บางคนอาจมีแผลคล้ายหูดขึ้นในปากหรืออวัยวะเพศ หรือมีอาการไข้ เจ็บคอ ปวดหัว คลื่นไส้อาเจียน ปวดกล้ามเนื้อ ปวดข้อ ต่อมน้ำเหลืองโต หรือมีผมร่วงเป็นหย่อม ๆ เหมือนโดนแมลงแทะ มีขนคิ้วร่วง หลังจากนั้นอาการอาจหายไปได้เองภายใน 1-3 เดือน
- ซิฟิลิส ระยะแฝง เมื่ออาการในระยะที่ 2 หายไปได้เองโดยที่ยังไม่ได้รักษา เชื้อจะยังคงอยู่ในร่างกายต่อไปได้อีกหลายปีโดยไม่ได้แสดงอาการผิดปกติอะไรออกมาอีก จึงเรียกว่า ระยะแฝง หรือระยะหลบซ่อน หากตรวจเลือดจะพบเชื้อในกระแสเลือด ขณะที่ในสตรีที่มาฝากครรภ์มักพบโรคซิฟิลิสระยะแฝงนี้มากกว่าระยะอื่น ซึ่งถ้าไม่รักษาจะสามารถถ่ายทอดไปสู่ทารกในครรภ์ได้
- ซิฟิลิส ระยะสาม เชื้อซิฟิลิสสามารถอยู่ในร่างกายได้นานเป็น 10-30 ปี ซึ่งในบางคน หากไม่รักษา หรือรักษาไม่ครบตามคำสั่งของแพทย์ เชื้อสามารถแพร่กระจายเข้าไปทำลายอวัยวะต่าง ๆ เช่น หัวใจและหลอดเลือด ระบบประสาท สมอง และลุกลามเข้ากระดูกได้ด้วย ส่งผลให้ร่างกายพิการ ตาบอด หูหนวก เป็นอัมพาต ขณะที่สมอง หัวใจ ตับ ไขสันหลัง อาจถูกทำลายจนไม่สามารถกลับเป็นปกติได้ และทำให้เสียชีวิตได้ในที่สุด
ถาม : ใครบ้างที่ควรตรวจซิฟิลิส ?
ตอบ : เมื่อรู้ตัวว่ามีอาการ หรือสงสัยว่าติดเชื้อซิฟิลิส ควรรีบไปพบแพทย์ เพื่อทำการตรวจวินิจฉัย เพราะการรักษาตอนที่ยังเป็นระยะแรก จะสามารถรักษาให้หายขาดได้ ถ้าหากพบในระยะหลัง อาจจะรักษาให้หายขาดนั้นทำได้ยาก และต้องใช้ระยะเวลาในการรักษานานอีกด้วย ดังนั้นผู้ที่มีพฤติกรรมเหล่านี้ควรรีบตรวจคัดกรอง
- คนที่เปลี่ยนคู่นอนบ่อย
- คนที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน
- คู่รักที่กำลังจะแต่งงาน หรือผู้หญิงที่เตรียมพร้อมจะมีบุตร
- หญิงกำลังตั้งครรภ์ อาจตรวจเพื่อความมั่นใจว่าไม่มีเชื้อแฝงอยู่
- คนที่มีอาการป่วยคล้ายกับโรคซิฟิลิส หรือคู่นอนของตัวเองมีอาการป่วยคล้ายกับโรคซิฟิลิส
ถาม : ซิฟิลิสป้องกันได้อย่างไร ?
ตอบ : ซิฟิลิสถึงแม้จะอันตรายแต่หากเรามีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับโรคนี้ก็สามารถป้องกันได้ด้วยวิธีเหล่านี้
- ไม่มีเพศสัมพันธ์ หรือมีเพศสัมพันธ์เฉพาะคู่นอนของตัวเองเท่านั้น
- ไม่ควรเปลี่ยนคู่นอนหลายคน
- สวมถุงยางอนามัยทุกครั้งเมื่อมีเพศสัมพันธ์
- ไม่ใช้เข็มฉีดยาร่วมกับคนอื่น
- ชวนคนรักไปตรวจเลือด หากพบใครเป็นโรคนี้จะได้รักษาให้หายขาดก่อน
ถาม : ซิฟิลิสมีวัคซีนป้องกันไหม ?
ตอบ : ในปัจจุบันยังไม่มีวัคซีนป้องกันซิฟิลิส แต่เราสามารถป้องกันได้ โดยการมีคู่นอนคนเดียว สวมใส่ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ หากมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ก็ควรจะตรวจเช็คร่างกายบ่อย ๆ เพื่อจะได้ทำการรักษาได้อย่างทันท่วงที
ถาม : ตรวจซิฟิลิสราคาเท่าไร?
ตอบ : การตรวจโรคซิฟิลิสมีค่าใช้จ่ายที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับสถานที่ๆ และวิธีที่ใช้ตรวจ ดังนี้
คลินิกนิรนาม
- ตรวจซิฟิลิสวิธี RPR มีอัตราค่าบริการ 100 – 200 บาท รอผล 1 ชั่วโมง
- ตรวจซิฟิลิสวิธี treponemal test มีอัตราค่าบริการ 200 – 300 บาท รอผล 1 ชั่วโมง
คลินิกเอกชน
- ตรวจแบบรวดเร็ว ตรวจแบบง่าย มีอัตราค่าบริการเริ่มต้น 500 บาท รอผล 15 นาที
- ตรวจซิฟิลิส VDRL ประมาณ 100 – 300 บาท รอผล 1 ชั่วโมง
- ตรวจแบบ RPR ประมาณ 100 – 300 บาท รอผล 1 ชั่วโมง
- ตรวจแบบ TPHA ประมาณ 200-500 บาท รอผล 1 ชั่วโมง
- FTA-ABS IgG มีอัตราค่าบริการเริ่มต้น ราคา 600 บาท รอผล 3 วัน
- FTA-ABS IgM มีอัตราค่าบริการเริ่มต้น ราคา 600 บาท รอผล 3 วัน
โรงพยาบาลรัฐบาล
ขึ้นอยู่กับสิทธิประกันสังคม ประกันสุขภาพต่าง ๆ มี โดยอาจมีค่าใช้จ่ายอยู่ที่ประมาณ 50 – 500 บาท
โรงพยาบาลเอกชน
ค่าใช้จ่ายในการตรวจที่โรงพยาบาลเอกชนจะแตกต่างกันไปในแต่ละโรงพยาบาล จึงควรติดต่อสอบถามรายละเอียดล่วงหน้าก่อนการเข้ารับการตรวจ
ถาม : ซิฟิลิสรักษาหายขาดไหม ?
ตอบ : หากตรวจพบเชื้อซิฟิลิส ตั้งแต่ระยะต้น ๆ จะสามารถรักษาให้หายได้แน่นอนโดยใช้ยาเพนิซิลลินฉีดเข้ากล้ามเนื้อร่วมกับการกินยา แต่หากติดเชื้อมานานแล้วจะมีการเพิ่มขนาดยาเพื่อให้การรักษาได้ผลมากขึ้น ซึ่งระยะเวลาการรักษาขึ้นอยู่กับระยะของโรคที่เป็นด้วย โดยระหว่างรักษา ผู้ป่วยต้องปฏิบัติตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด และรับยาให้ครบกำหนด
ขอบคุณข้อมูลจาก : Sanook, Kapook, Doctorraksa