ไวรัสเอชไอวี หรือ Human Immunodeficiency Virus (HIV) เป็นไวรัสชนิดที่โจมตีระบบภูมิคุ้มกันของมนุษย์ โดยเฉพาะเซลล์ CD4 ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการต่อสู้กับการติดเชื้อและโรคต่างๆ ตลอดเวลา หากปล่อยไว้โดยไม่ได้รับการรักษาไวรัสเอชไอวี อาจทำให้เกิดโรคเอดส์ (AIDS) ซึ่งเป็นโรคที่ระบบภูมิคุ้มกันถูกทำลายอย่างรุนแรง และไม่สามารถต่อต้านการติดเชื้อได้ ในขณะที่คนที่มีระบบภูมิคุ้มกันร่างกายที่แข็งแรงจะสามารถต่อสู้กับเชื้อโรคเหล่านี้ได้ดีกว่า การศึกษาและ รู้จัก HIV จึงเป็นเรื่องสำคัญอย่างมาก
รู้จัก HIV ว่าติดต่อผ่านช่องทางไหน
เนื้อหาสรุป
ไวรัสเอชไอวี สามารถติดต่อได้ผ่านสารคัดหลั่งของมนุษย์ เช่น เลือด อสุจิ น้ำนม น้ำหล่อลื่น น้ำในช่องคลอด วิธีการแพร่เชื้อที่พบบ่อย คือ
- การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน ไม่ได้สวมถุงยางอนามัย
- การมีเพศสัมพันธ์ช่องคลอด ทวารหนัก หรือช่องปากกับผู้ติดเชื้อไวรัสเอชไอวี โดยไม่ได้ป้องกัน
- การใช้เข็มฉีดยา หรืออุปกรณ์เสพยาอื่นๆ กับผู้ติดเชื้อไวรัสเอชไอวี หรือคนอื่นหลายคน
- การถ่ายทอดจากแม่สู่ลูกขณะตั้งครรภ์ ในช่วงคลอด หรือแม้แต่การให้นมบุตร (กรณีพบได้น้อย)
- การบริจาคเลือด หรืออวัยวะภายในร่างกาย จากผู้บริจาคที่ติดเชื้อไวรัสเอชไอวี ซึ่งไม่ผ่านการคัดกรอง
เมื่อรู้จัก HIV ว่าติดเชื้อผ่านทางไหนได้บ้าง ก็ต้องรู้ด้วยว่าการติดเชื้อไวรัสเอชไอวี ไม่สามารถติดต่อได้ ผ่านการสัมผัส การกอด การจับมือ การทานอาหารหรือเครื่องดื่มร่วมกับผู้ติดเชื้อไวรัสเอชไอวี
รู้จัก HIV ว่ามีอาการอย่างไร
เนื่องจากอาการที่ปรากฏหลังจากติดเชื้อไวรัสเอชไอวี อาจเป็นไปได้หลายรูปแบบ และอาจเกิดขึ้นในช่วงเวลาต่างๆ โดยขึ้นอยู่กับชนิดของอาการ ระยะเวลา และระบบภูมิคุ้มกันของผู้ติดเชื้อเอง ซึ่งหลังจากติดเชื้อแล้วอาการที่พบส่วนใหญ่ ได้แก่:
- มีผื่น หรือตุ่มบนผิวหนัง
- มีแผลในปาก หรือทางเดินอาหาร
- ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ เหนื่อยล้าหรือไม่มีเรี่ยวแรง
- มีอาการท้องเสีย หรือปวดท้องบ่อย เบื่ออาหารและน้ำหนักลดลง
- มีอาการป่วยคล้ายคนเป็นไข้หวัด มีไข้ หนาวสั่น มีน้ำมูก ไอและเจ็บคอ
ระยะอาการของเอชไอวี
การติดเชื้อไวรัสเอชไอวี มีอยู่ด้วยกัน 3 ระยะ คือ
- ระยะติดเชื้อไวรัสเอชไอวีแบบเฉียบพลัน (Acute HIV Infections) : ซึ่งเป็นระยะแรกของการติดเชื้อ ที่จะเกิดขึ้นระหว่าง 2-4 สัปดาห์ จะมีอาการคล้ายกับเป็นไข้หวัดใหญ่ เช่น เจ็บคอ มีไข้ ปวดเมื่อยตามร่างกาย ต่อมน้ำเหลืองโต ปวดหัว และมีผื่นขึ้น ฯลฯ
- ระยะติดเชื้อไวรัสเอชไอวีแบบเรื้อรัง (Chronic HIV Infection) : จะเป็นระยะที่เชื้อไวรัสเอชไอวีอาศัยอยู่ภายในร่างกาย โดยที่ไม่แสดงอาการ หรืออย่างมาก ก็มีอาการเพียงเล็กน้อย ซึ่งในระยะนี้ เชื้อไวรัสเอชไอวีจะมีปริมาณที่เพิ่มสูงขึ้นในระดับต่ำ และมักจะแฝงตัวอยู่อย่างยาวนาน ในระยะเวลาถึง 10 ปี หรือสำหรับผู้ติดเชื้อไวรัสเอชไอวีบางราย อาจจะใช้เวลาน้อยกว่านั้น ขึ้นอยู่กับความแข็งแรงของสุขภาพร่างกาย
- ระยะ โรคเอดส์ (AIDS) : เป็นการติดเชื้อไวรัสเอชไอวีในขั้นสุดท้าย เกิดในเฉพาะกับผู้ที่ไม่ได้เข้าสู่กระบวนการรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ โดยผู้ป่วยโรคเอดส์นั้น จะมีเซลล์เม็ดเลือดขาวต่ำกว่า 200 เมื่อถึงจุดนี้ ระบบภูมิคุ้มกัน ของร่างกายจะถูกทำลายลงอย่างรุนแรง จนทำให้ผู้ป่วยมีการติดเชื้อฉวยโอกาส และเกิดโรคร้ายแทรกซ้อนได้ง่าย
วิธีป้องกัน HIV ทำได้อย่างไรบ้าง
- สวมถุงยางอนามัยทุกครั้ง เมื่อมีเพศสัมพันธ์ ไม่ว่าจะเป็นช่องทางใดก็ตาม
- หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์ กับคนที่ไม่ใช่แฟน สามี ภรรยา หรือกับคนที่ไม่รู้จัก
- ไม่ใช้เข็มฉีดยา หรือกระบอกฉีดยา ร่วมกับคนอื่น
- ตรวจเลือดก่อนการแต่งงาน เพื่อให้มั่นใจว่าร่างกายของทั้งคู่ ไม่มีการติดเชื้อไวรัสเอชไอวี
- รับการตรวจเลือดเพื่อคัดกรองเชื้อไวรัสเอชไอวีอย่างน้อยปีละ 1-2 ครั้ง
- หากมีแผลเปิดหรือแผลสดควรระมัดระวัง ไม่ให้แผลสัมผัสกับสารคัดหลั่งของคู่นอน
- ใช้ยาเพร็พ ยาป้องกันเชื้อเอชไอวี (Pre-Exposure Prophylaxis : PrEP) ก่อนการสัมผัสโรค
- ใช้ยาเป็ป ยาต้านเชื้อเอชไอวี (Post-Exposure Prophylaxis : PEP) หลังการสัมผัสโรค
การทำการตรวจเชื้อไวรัสเอชไอวี ก่อนที่จะแต่งงาน สามารถมีประโยชน์หลายอย่างได้รวมถึง:
การปกป้องสุขภาพของคุณ
เชื้อไวรัสเอชไอวีเป็นโรคร้ายแรงที่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง ทำให้ร่างกายยากต่อการต่อสู้กับการติดเชื้อและโรคต่างๆ หากคุณติดเชื้อเอชไอวี การตรวจพบและรักษาโรคในระยะเริ่มต้น สามารถช่วยให้คุณจัดการโรคได้และป้องกันการเกิดภาวะโรครุนแรง การทราบสถานะเชื้อเอชไอวีก่อนที่จะแต่งงานสามารถช่วยปกป้องสุขภาพของคุณและสุขภาพของคู่ของคุณได้
การปกป้องสุขภาพของคู่ของคุณ
หากคุณติดเชื้อไวรัสเอชไอวี แต่ไม่เปิดเผยสถานะของคุณให้คู่ของคุณทราบก่อนที่จะแต่งงาน อาจเป็นอันตรายต่อชีวิตและสุขภาพของพวกเขาได้ เพื่อป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีให้กับคู่ของคุณ การทำการตรวจเชื้อเอชไอวีก่อนที่จะแต่งงานสามารถช่วยให้คุณมั่นใจว่าคุณไม่ได้เปิดเผยเชื้อไวรัสต่อคู่ของคุณโดยไม่รู้ตัว
รู้จัก HIV ป้องกันการแพร่เชื้อเอชไอวี
การรู้สถานะเชื้อเอชไอวีของคุณสามารถช่วยป้องกันการแพร่เชื้อไปยังผู้อื่นได้ด้วย หากคุณติดเชื้อเอชไอวี คุณสามารถดำเนินการเพื่อป้องกันการติดเชื้อต่อผู้อื่นได้ เช่น การใช้ถุงยางอนามัยระหว่างกิจกรรมทางเพศ และการรับประทานยาต้านเอชไอวีเพื่อลดปริมาณเชื้อไวรัสเอชไอวีในร่างกายของคุณ
อ่านบทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
เพศสัมพันธ์อย่างปลอดภัยเป็นไปได้หรือไม่
สรุปมาแล้วว่า การทำการตรวจเชื้อเอชไอวีก่อนที่จะแต่งงานสามารถช่วยปกป้องสุขภาพของคุณและคู่ของคุณได้ และป้องกันการแพร่เชื้อไปยังผู้อื่น นี่เป็นขั้นตอนสำคัญในการตัดสินใจที่รับผิดชอบ และมีการตัดสินใจอย่างมีสติ การรู้จัก HIV และโรคเอดส์ทำให้คุณได้มีความรู้ว่าโรคเหล่านี้ สามารถมีผลกระทบต่อสุขภาพทางร่างกาย จิตใจและอารมณ์ของบุคคลได้โดยสิ้นเชิง การละเมิดและมีอคติต่อผู้ติดเชื้อ HIV ยังคงมีอยู่ในหลายส่วนของโลก ซึ่งอาจป้องกันผู้ป่วยไม่ได้รับการช่วยเหลือ และการสนับสนุนที่เหมาะสม จึงเป็นสิ่งสำคัญ ที่จะสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย และร่วมรักษาให้ทุกคนสามารถเข้าถึงการดูแล และทรัพยากรที่ต้องการได้โดยไม่มีการกีดกันครับ